ШИЛДЭЙ-ЗАНГИИН ДУУН


Многократный победитель конкурсов веб-проектов в поддержку и развитие бурятского языка, сохранение традиций и культуры бурят-монгол.

Галзууд отогой Шилдэй гэдэг хүн, занги ноён байхадаа (занги ехэ бэшэ тушаал), 1727-1728 онуудта ород-хитадай хилэ табилганда хабаадаа, хэрлэн голоор болгохо гэжэ оролдоо гэхэ. Тэрэнь бүтээгүй. Шилдэй занги, тэрэнэй бүлэ ба дүтынь зон хилын саана үлэһэн байжа, ородой талада байһан зонтоёо хамтарха һанаатай зөөдэлөөр ерэжэ, обоо хилэ алхаад, хитад-түнгүүс хилын харуулшадта баригдажа, Шилдэй-занги толгойн хэрэгтэ (алуулха) хүртөөд байхадаа, энэ дуу зохёожо дуулаһан юм ха гэлсэдэг. Энэ дуун зуу гаран жэлэй саана бэшэгдэжэ абтаһан. Теэд энэ дууе ондоошог болгоһон, нэмээһэн вариантнууд байдаг. Жэшээнь гушан сагаан шүдэмни, гурбан гүрэлөө гэзэгэмни узуураараа үмхирбэ, дүшэн... Омогойнгоо ехэдэ обоо хилэ алхалай гэхэ мэтэ.

Хүлгэн, хүлгэн хара-ни

Зээ айдуу зээ,

Гүйдэл шэнги адли

Гүлмэр бага дэлһэтэй.

Зээ айдуу зээ,

Һуудал шэнги адли

Хайбан, хайбан хара-ни

Зээ айдуу зээ.

Хэдэр шэнги адли

Хайрата баахан дэлһэтэй

Зээ айдуу зээ.

Һуудал шэнги адли,

Гунан гунан харахан

Зээ айдуу зээ.

Гурбан хүлдөө шүдэртэй

Гоёшог бага дэлһэтэй

Зээ айдуу зээ.

Гурбан дабхар сэрэг соо.

Дүнэн дүнэн харахан

Зээ айдуу зээ.

Дүрбэн хүлдөө дүнгэтэй

Дүрмэгэр баахан дэлһэтэй

Зээ айдуу зэ.

Дүрбэн дабхар сэрэг соо.

Хонинойнгоо олондо

Зээ айдуу зээ.

Хотон шэбээ бодхолой

Холшор багын эрхэд

Зээ айдуу зээ.

Обоо хилэ алхалай.

Адуунайнгаа олондо

Зээ айдуу зээ.

Агуу шэбээ бохолой

Үе багын эрхэдэ

Зээ айдуу зээ.

Обоо хилэ алхалай

Үхэрэйнгөө олондо

Зээ айдуу зээ.

Үндэр шэбээ бодхолой

Үе багын эрхэдэ

Зээ айдуу зээ.

Тэгшэ шэбээ бодхолой

Тэнэг багын эрхэдэ

Зээ айдуу зээ,

Обоо хилэ алхалай.

 

 

  1. 5
  2. 4
  3. 3
  4. 2
  5. 1

(4 голоса, в среднем: 5 из 5)