"Минии Буряад" сэтгүүл Хэблэлэй Байшанай 23 кабинет соо абажа болоно. Һонирхыт даа, уншыт даа, буряадууд!
ДЭЛХЭЙМНАЙ БУЛТАНАЙМНАЙ НЮТАГ ЛЭ….
Зургаан жэлэй саада тээ бүхы буряад-монголшуудай нангин
шүтөөн Майдари бурханаа шэнээр бүтээгээд, Сүүгэлэй
дасанда арамнай үргэжэ байхадаа, Дамба Аюшеев хамба
лама иигэжэ айладаа һэн гэбэл:
-Сүүгэлэймнай дасан номоороо, эрдэмээрээ, сэдьхэлээрээ,
буянаараа баян даа гэжэ булта мэдэжэ байнабди. Буддын
шажанай гүн ухаанай эрдэм ном Сүүгэлэй дасанай шойрын
һургуулида шудалжа, ухаан бодолоороо дэлхэйдэ алдар
сууда гараһан эрдэмтэд олон байха гэжэ мэдэнэбди. Энэ
шойрын дуганай добжоон дээрэ зогсожо байхадаа, энэ
дуганда шабинар олон боложо, буямнай дэлгэржэ, гүн
ухаанай һургуули үргэлжэлжэ байхань болтогой гэжэ юрөөл
табинаб.
Шойрын дуганай анхан байһан баханануудыень гороолжо
байхадаа, эндэхэнэ ном табижа, маанияа уншажа, хурал
хуража, Бурхан багшын олон-олон шабинанар байгаал даа,
ламанарай гүн ухаанай, оюун бодолой элшэ хүсэнэй ульһа
энээхэн бахананууд шэнгээгээл даа гэжэ зүрхөө
шэмшэрүүлэн, бодолдо абтан, мүргэжэ байһанаа
мартагшагүйб.
Сагаан Шулуутай нютагай жиндаг Дэнзэн Цыренович Цыреновэй хөөрөөнһөө:
-Сагай хатууржа эхилхэдэ, 1926 ондо Сүүгэлэй дасанай 5
ламанар хазаар морёор хилэ гаража ошоһон юм.
Цыремпилэй Содном абгамнай, һүүлдэ һаарамба лама гэжэ
тодороо бэлэй, Дабасамбу ламхай США -гай Нью-Джерси
хотодо хальмаг дасанай шэрээтэ байһан тэдээн соо ябалсаа.
Сүүгэлэй дасанай һандархада, уншалгань Шэнэхээн дасанда
даалгагдаһан, энэ хэдэн жэл соо таһалдуулангүй хуралаа
хуража, номоо табижа байгаа юм гээд Содном ламбагай
хөөрэдэг һэн.
Дабасамбу ламбагай сагдаанарта баригдаад, 3 жэл Хитадай
түрмэдэ хаагдахадаа, үдэр бүри бисалгал үйлэдэжэ,
маанияа уншажа байгаа һэн ха. Тэрэ хаагдахадаашье
гажараагүй, түрмэһөө табигдахадаашье баярлаһан шарай
харуулаагүй һэн. Гоман дасанда байрлаад, бурханай ном
саашань һуражал байгаа, найман жэлдэ шулуун агы соо
даяанда һууһан байна. Дабасамбуу ламбагай Һасада гүн
ухаанай эрдэм шудалжа, шалгалта барижа, һаарамба гэһэн
нэрэ солодо хүртөө һэн. Энэдхэгэй Дармасалада Далай
ламын дэргэдэ Буддын шажанай һургуулинуудта ном
табидаг байгаа. Далай лама Дабасамбуу һаарамбые
багшамни гэжэ хандадаг байһан юм.
Далай ламын даабаряар хальмаг яһанай Вангъял-геше
нүхэртэеэ США-гай Нью-Джерси хотодо 1960 ондо далайн
саада тээ тон түрүүшын Буддын шажанай Лубсан
Шидраблинг һургуули нээгээд, энэ дасандаа хурал хуража,
Будда бурханай шажан дэлгэрүүлжэ эхилээ бэлэй. Удангүй
олон шабинартай болоо, тэдэнэй дунда бүхы дэлхэй дээрэ
алдар суутай хүнүүд, нэрлэбэл, Роберт Рупен, Динджи Андреев, Роберт Турман ба Ума Турман болон бусад.
Хари гүрэндэ байһан түрэлтэеэ айлтагүй харилсаха һайн саг
ерээд байхада, 60-аад гаран ондо Жамбалдоржи хамба
лама Дабасамбуу ламбагайһаа түрэл гаралдань захяа бэшэг
асарба. Нагасаһаа мэдээсэл абажа тэдэнэр баярлаа һэн ааб
даа. Нютагаа ерэжэ үзэгты, саг һайн болоод байна, бидэ
Таниие үргэхэбди гэжэ урихадань, Дабасамбуу һаарамба
ламбагай иигэжэ харюу үгөө һэн: “Би үдэр бүри
таанадайнгаа түлөө манияа уншажа, сайгаа үргэжэ
байдагби. Сэдьхэлдээ һанаад байхадатнай, би таанадай
хажуудатнай байналби даа. Дэлхэймнай бидэ бултанай
нютагнайл гээшэ бэд даа”.
1991 оной январьда Дабасамбуу ламбагайн тагаалал
болоходо, Далай лама хойтын буян үйлэдөө һэн. Европо,
Ази, Америкэһээ олон тоото шабинарынь, нүхэдынь ерэжэ
шаналал гашуудалаа мэдүүлжэ байгаа.
Могойтын дуганай баруун хойнохоно Дабасамбуу
ламбагайда зорюулагдаһан субарга бүтээгдэжэ, арамнайн
боложо байтар, нэгэшье үүлэгүй тэнгэриһээ бороо дуһалаа
һэн. Нютагаархинаа, түрэл гаралаа, эхэ нютагаа арюухан
аршанаар сүршэжэ, эрдэмтэ ламбагайн һүнэһэниинь һэб-
һэбхэн һалхинай һэбшээгээр нютагаа бусаһандал
һанагдаа бэлэй.
